Page 120 - AYASOFYA
P. 120
A Y ASOFY A ’NIN MİMARİ BEZEMELERİ MUHTEŞEM A Y ASOFY A ’NIN MİMARİ Ö ZELLİKLERİ
Hükümdarlar, İsa’nın aksine, ellerinde Diğer yandan para sunan diyoruz ama para keselerini Konstantinos Monomakhos’un da özel yaşamında
kendilerinde tutuyorlar; vermenin, paylaşmanın eşinden aşağı kalmadığını ve bir yandan da metresini
gayet dünyevi şeyler tutuyor. Birinin coşkusunu yansıtıyor izlenimi uyandırmıyorlar. idare ettiğini biliyoruz. Ancak Konstantinopolis
elinde “apokombion” tabir edilen para Sanki daha çok o paranın varlığını gösteriyor olmayı Üniversitesi’ni kurmuş olması vesilesiyle olumlu
yeğliyorlar.
yanlarıyla da anılıyor.
17
kesesi, diğerinde ise bir ferman var;
Zoe’nin kocalarıyla olan hikayeleri de çok masum Bir sonraki mozaik ise Komnenoslar mozayiği. Zoe
üzerindeki metin Konstantinos’un adıyla değil gibi görünüyor. Biriyle evliyken ötekiyle irtibatta paneliyle aynı duvar üzerinde, aralarında sadece bir
başlıyor (tabii ki bu isim de başka bir olduğuna hatta eskisini öldürttüğüne dair kanaat pencere var.
var. Hem üç koca almış olmanın hem zinanın hem
ismin yerine geçmiş; ayırt edilebiliyor). de muhtemel cinayete azmettirme günahlarının
kefaretini satın alıyor olabilir. Bu da neden ilk kez Konu olarak da diğeriyle büyük
bu denli gösterişli bir bağış sahnesi gördüğümüz
hakkında fikir verebilir. ölçüde benzeşiyor. Para yine var;
ancak cinayet, ihtiras, kan eksik.
İmparator Iohannes Komnenos
Doğrudan bağışlanan paranın yanında bir de belge
bulunması sürekliliği olacak bir vaat anlamına geliyor. ve eşi İrene ellerinde yine sırasıyla
Kiliseye düzenli bir gelir garanti ediyor.
“apokombion”la para kesesi ve
rulo tutuyorlar. İrene’nin elindeki
Keseyle para sunan bağışçı imparator görüntüsü
Bizans’ın daha önceki devirlerinde karşımıza hiç belgede bu kez isim yazmıyor.
çıkmıyor. Elimizdeki bilgilere göre bu ilki. Hatta acaba Zaten Zoe’ninkinde de Zoe’nin
bu sayede ilk yapılışıyla Zoe’nin ikinci eşi, babası tefeci
olan IV. Michael ile bir bağlantı kurmak mümkün olur adı yazmıyor, yine İmparatorunki
mu diye de sorulabiliyor. İlk kocası III. Romanos’un
16
aşırılıktan hoşlanan biri olduğunu hatırlıyoruz. yazıyordu.
Kendi taht döneminde Ayasofya’nın bütün sütun
başlıklarını gümüş ve altın varaklarla baştan
süsletmişti. Dolayısıyla onun için de muhtemelen bir
apokombion’un pek lafı olmazdı.
Zoe mozaik panelinden detay, İmparatoriçe Zoe’nin eşi İmparator
IX. Konstantinos Monomakhos Zoe mozaik panelinden detay, İmparatoriçe Zoe
122 123