Page 153 - AYASOFYA
P. 153
MUHTEŞEM A Y ASOFY A ’NIN DOĞAL T AŞL ARI MUHTEŞEM A Y ASOFY A ’NIN MİMARİ Ö ZELLİKLERİ
Yapıda Kullanılan Doğal
Taşlar
Günümüzdeki Ayasofya’nın yapımında ve düzenli sıralar halinde örülmüş kesme doğal taş
bezemesinde kullanılan esas yapı malzemesi doğal [(Bakırköy (İstanbul) küfeki taşı (Mactra fosilli kireçtaşı),
taşlardır. Bunun yanı sıra, geleneksel Bizans tuğlası Balıkesir Marmara Adası (Prokonnesos) mermeri,
ve Horasan harcı (puzzolanik katkılı) özellikle yapının Karamürsel (Kocaeli) od/ateş taşı (dasitik tüf) ve
16
kubbe, tonoz ve duvar kısımlarında yaygın olarak Malta (Malta Adası) taşı (karbonat çimentolu kumtaşı-
kullanılmıştır. muhtemelen daha sonraki onarımlarda eklendiği
düşünülmekte)], tuğla ve harç ile birlikte kullanılmıştır.
Ayasofya’da, payelerde, beden duvarlarında ve
payandalarda, Batı’da Roma İmparatorluğu’ndaki
eserlerde yaygın olarak kullanılan betonun aksine, 16 Malik Sayar ve Kemal Erguvanlı, Türkiye Mermerleri ve İnşaat Taşları, (İstanbul: İstanbul Teknik
Üniversitesi Yayını, 1955), s. 118.
Sütunlarında, duvar kaplamaları ve yer döşemelerinde kullanılan farklı tür ve kökendeki doğal taşlar ile ana nef, yan neflerin
ve üst galerilerin genel görünümü.
Dış beden duvarında kullanılan doğal taşlar ve tuğlaların genel görünümü.
Bej renkli olanlar; Bakırköy küfeki taşı, yeşil renkli olanlar; Karamürsel od taşı, beyaz renkli olanlar; Marmara Adası mermeri ve sarı renkli olanlar ise Malta taşıdır.
154 155