Page 304 - AYASOFYA
P. 304
A Y ASOFY A ’NIN OSMANLI MİRASI MUHTEŞEM A Y ASOFY A ’NIN MİMARİ Ö ZELLİKLERİ
Osmanlı Mimarlık geleneği, Ayasofya Haziresinde Dıştan sekiz köşeli olan türbe, içte dört köşelidir. Türbenin, klasik yapım sisteminde olduğu gibi moloz
yer alan ve sahipleri için özel hazırlanmış (II. Selim, Türbenin girişe göre sol yöndeki ikinci cephenin taş örgü duvarları dış mekânda kesme küfeki taşı ile
Şehzadeler, III. Murad, III. Mehmed) türbelerinde büyük bir bölümü III. Murad türbesinin duvarı ile kaplı olup, iç mekânda özgün sıvalıdır. Yapının duvar
öncelikle görüldüğü üzere türbelerin iç mekân kesişmiştir. kalınlığı 80 santimetredir. Türbenin revak bölümünde
biçimlenmesini geliştirmek istemiş ve bunu da ancak payelerde ve kapı girişinde gri, beyaz Marmara
çift çeperli eklemlemeyle çözebilmiştir. Türbenin bu cephesinde dışarıdan ikili sivri kemerli Adası mermeri kullanılmıştır. Giriş kemeri üzerinde
pencere görülmesine rağmen içten bakıldığında üçlü görülen iki renkli taş işçiliğinde kırmızı taşlar, Hereke
Şehzadeler Türbesi de basık biçimli çift kubbeye sahip pencere düzeni rahatça görülmektedir. III. Murad Pudingidir. Kapı üzerinde Yunanistan kökenli yeşil
olup, plan olarak farklı bir özellik içermektedir. Yapının türbesinin inşası sırasında iki pencerenin kapandığı renkli serpantin breşine rastlanılır. İç ve dış kubbe
iç ve dış planının birbirinden farklı olması bu ayrımı anlaşılmaktadır. Bu cephenin alt sırasında bulunan tuğla örgüdür. Kubbe kurşunla kaplıdır ve üstünde
oluşturmaktadır. Çift çeperli olarak tanımlanan bu tür mermer söveli demir parmaklıklı iki pencereden mermerden bir alem yer almıştır. Türbenin kapısı ile
bir mimari ile dış-iç mekân etkileşimi yaratılmıştır. biri de aynı nedenle kapanmış olduğundan dıştan iç mekânın alt sıra pencere kapaklı ahşaptır. İç kapı
görülmemektedir. Bu pencereler iç mekânda dolaba ve dıştaki pencere korkulukları demirdir. Türbenin
çevrilmiştir. Alt sıra pencerelerin üstündeki mermer içindeki zemin, altıgen formda, şeşhane tuğlalarıyla
alınlık sivri kemerli ve silmelidir . döşenmiştir.
1
Bağımsız bir yapı olarak inşa 1 Aydıngün, Şengül, Ayasofya Türbeleri Restorasyon Çalışmaları İçin Hazırlanmış Sanat Tarihi Raporu,
2005, İstanbul
edilen Şehzadeler Türbesi, daha
sonra inşa edilmiş III. Murad’ın
türbesiyle dış cephede belirli
bölümlerde ortak dış duvara Şehzadeler Türbesi giriş cephesi
sahiptir.
Türbenin giriş cephesi kuzey yönde olup, giriş
kapısı önünde üç kemer gözlü bir revak kısmı
bulunmaktadır. Revak üçgen alınlık biçimli çatıyla
Şehzadeler Türbesi, örtülüdür. Bu revak, dört köşe mermer kolonları,
bitişiğinde Sultan III. Bursa kemeri bağlantıları, düz örtüsü, sekileri ve
Murad Türbesi
korkulukları ile Bursa’daki ‘’Erken Dönem Osmanlı
Türbelerinde’’ görülen revakların geleneğini devam
ettirmesi açısından ilginçtir. Revakın iki yan kemer
aralarının alt kısmı mermer şebekeler ile çevrilmiştir.
Şebekeler düz ve oymasızdır. Revakın iç kısmındaki
mermer blok seki, ziyaretçilerin dinlenebilmesi için
uygulanmış olmalıdır.
Şehzadeler Türbesi giriş revakında Bursa kemeri
306 307