Page 243 - AYASOFYA

A Y ASOFY A ’NIN OSMANLI MİRASI MUHTEŞEM A Y ASOFY A ’NIN MİMARİ Ö ZELLİKLERİ

Vaaz Osmanlı döneminde İstanbul’daki Cuma namazı

kılınan büyük camilerde vaaz veren hocaların
en kıdemlisinin ünvanı; “Ayasofya Kürsü Şeyhi”
Kürsüsü şeklindedir. “Ayasofya Vaizi”, “Ayasofya Cuma
Vaizi” olarak da anılan bu makama, İstanbul’daki
başlıca dergâh ve âsitanelerin şeyhleri öncelikle
atanmaktaydı.
1

Ayasofya kürsü şeyhliği makamının günümüze
ulaşan mimari hatırası olan Vaaz Kürsüsü; Sultan III.
Murad tarafından yaptırılmıştır .
2
Sebah&Joaillier fotoğrafında
Vaaz Kürsüsü Eser Türk klasik taşçılık sanatının en güzel
örneklerinden biridir. Sebah&Joaillier fotoğrafında,
kürsüye ulaşan ahşap dayama merdiven
görülmektedir. Tezyinatı, mahfillerde olduğu gibi
sade, fakat çok zariftir. Tümüyle geometrik motifler
kullanılarak bezenmiştir. Bazı kaynaklarda, vaaz
kürsüsünün IV. Murad devri eseri olduğu ileri sürülür. 3

1 Sakaoğlu, Necdet, “Ayasofya Kürsü Şeyhi”, Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, c.1, s.459, İstanbul,
1993.
2 Akgündüz, Ahmed, Öztürk, Said ve Baş, Yaşar, “Üç Devirde Bir Mabed Ayasofya”, s.375, İstanbul,
2005
3 Akar, Azâde, “Ayasofya’da Bulunan Türk Eserleri ve Süslemelerine Dair Bir Araştırma”, Vakıflar
Dergisi, (9), s. 281, 1971

Sebah&Joaillier fotoğrafında Vaaz Kürsüsü Vaaz Kürsüsü

244 245