Page 347 - AYASOFYA

A Y ASOFY A ’NIN OSMANLI MİRASI MUHTEŞEM A Y ASOFY A ’NIN MİMARİ Ö ZELLİKLERİ

Kitabelerin üzerindeki sülüs hatlı mensur yazılar, İmaretin Soğukçeşme Sokağı’na bakan cephesi sağır Ayasofya Camii’nden de İmaret avlusuna ulaşan
Moralı lakabıyla bilinen ve adı darüssaade ağası ya olup, Soğukçeşme Sokağı’nın alt kesiminde imaret bir bağlantı kurulmuştur. İmaretin cephesi almaşık
da hazinedar görev uzmanlarıyla anılan Beşir Ağa, avlusuna bir giriş daha bulunmaktadır. Bu kapı da örgüde olup, bir sıra taş, üç sıra tuğla düzenindedir.
manzumeler ise dönemin şairlerinden Nimetullah Soğukçeşme Sokağı’na pahlı şekilde yerleştirilmiştir. Bir dönem restorasyonunda, cetvelli derzlere çeşitli
Efendi tarafından yazılmıştır. desenler verildiği tahmin edilmektedir.

Sultan I. Mahmud devrinde yapılan inşaat faaliyetleri
sonucunda, Ayasofya Cami’nin imareti, sıbyan
mektebi, kütüphanesi, sebilleri ve şadırvanıyla bir
külliye haline getirilmesini sağlamıştır.

Hassa Mimarlar Ocağı’nda görev yapan Mimarbaşı
Kayserili Mehmed Ağa, 1741 tarihinde azledilmiş
olup, yerine Hacı Mustafa Ağa getirilmiştir. 1743
tarihinde tamamlanan imaretin mimarı kesin olarak
bilinmemektedir.

İmaretin Soğukçeşme Sokağı’ndan girişi Ayasofya’dan İmaret avlusuna çıkış

Bâb-ı Hümâyun köşesinde yer alan, barok üslûptaki, anıtsal kapı

Ayasofya imareti avlusuna açılan kapılardan ilki,
Ayasofya Külliyesi çevre duvarının Bâb-ı Hümâyun
köşesinde yer alan barok üslûptaki, geniş saçaklarıyla
bilinen anıtsal kapıdır. Cümle kapısı; geleneksel
Türk şehirlerinin bir özelliği olan ve yayalar ile
yüklü hayvanların dönüşlerini kolaylaştırmak üzere
uygulanan pahlı köşe dönüşlerine bir gönderme
olabilecek şekilde, Soğukçeşme Sokağı köşesine
pahlı şekilde yerleştirilmiştir. Topkapı Sarayı’nın Bâb-ı
Hümâyun girişi ve III. Ahmed meydan çeşmesi ile
komşu olan imaret avlu kapısı; dilimli kubbeleri,
geniş saçakları, altın yaldızlı alemleri ile bulunduğu
İmaretin anıtsal kapısı ve Soğukçeşme Sokağı evleri meydanın önemli bir karakteristik öğesidir. İmaret avlusundan imarete giriş, solda mutfak kapısı yer almaktadır.

348 349