Page 338 - AYASOFYA
P. 338
A Y ASOFY A ’NIN OSMANLI MİRASI MUHTEŞEM A Y ASOFY A ’NIN MİMARİ Ö ZELLİKLERİ
Bergama Su Günümüzde Ayasofya Camii iç mekânı içerisinde
yer alan iki mermer küp; Murad Hüdavendigar
zamanında Bergama’da Hatib Mahmud tarafından
Küpü olan Hatip Paşaoğulları ailesinin altı yüz yıllık geçmişi
bulunmuştur. Bergama’nın en eski ailelerinden biri
ve mermer küplerin çıkarılış hikayesi, Bergama kent
tarihçisi Osman Bayatlı tarafından kaleme alınmıştır.
Hatip Mahmud’un bahçesinde çift sürülürken;
Bergama’da Tekke Boğazı’ndaki Haylazlar Kayasının
arkasında Paşabahçesi denilen yerde sapanın
takılması sonucu altın dolu üç küpe rastlanmıştır.
Bizans’ın son dönemlerinde altınların, düşman eline
geçmemesi için mabetlerden alınan mermer küplere
konularak gömüldüğü tahmin etmektedir. Hatip
Murad; padişahın oturduğu Bursa’ya giderek vezirin
huzuruna çıkar, altınlardan bahseder. Sultan Murad
Hüdavendigar (hd 1362-1389), küplerden birisini Hatip
Mahmud’un almasını emreder, Hatip Mahmud tüm
altınları ve iki küpü devlet hazinesine bağışlar. Hatip
Bedrürrin Mahmud’a, Sultan Murad Hüdavendigar
tarafından, Paşa ünvanı verilip, tımarlık bağışlanır.
Ağzı kırık, tezyinatlı küp Bergama’da kalır ve bir süre
sonra Mahmud Paşa’nın oğlu Hibetullah tarafından
yaptırılan Küplü Hamam’a konulur. Hamam’ın
vakfiyesi 1426 tarihlidir. II. Mahmud döneminde
tezyinatlı küp, Paris Louvre Müzesi’ne hediye
edilmiştir.
Küplü Hamam’dan Louvre Müzesi’ne
götürülen mermer küpün kapağı ise
paşalar sülalesinin evinde bulunarak
Bergama Müzesi’ne alınmıştır. 1
1 Bayatlı, Osman, “Bergama’da Küplü Hamam”, Vakit Matbaası, İstanbul, 1942 Ayasofya Cami iç mekânında mermer su küpü
340 341