Page 405 - AYASOFYA

A Y ASOFY A ’NIN HA T LE V HAL ARI MUHTEŞEM A Y ASOFY A ’NIN MİMARİ Ö ZELLİKLERİ

Hattat Ömer Efendi

Ayasofya’yı süsleyen ve her biri bir “kurs-u ufuk Mezkûr Ömer Efendi’nin 100 kuruş maaşı dışında başka Ömer Efendi, 23 Mayıs 1826 tarihinde çok yaşlı
ârâ-yı kamer (ufku süsleyen ay)” olan bu levhalarda bir maaşı yoksa bu üçünün de Ayasofya muharriri Ömer olduğundan Ragıb Paşa Mektebi meşk hocası Hafız
emeği geçen Ömer Efendi bu vesile ile hat tarihine Efendi ile bir ilgisi olamaz. Çünkü ailelere bağlanan Ahmet Efendi’nin yerine gelen Hattat Ömer Efendi
geçmiş oldu. Şahsen herhangi bir yazısını görmedim. maaşlar bilinen hazine-i evrak (arşiv) kayıtlarına göre, olabilir. Arşiv belgesine göre bu vazifeyi 29 Temmuz
Böyle olunca da hat sanatındaki derecesi tabiatıyla çoğu zaman esas maaştan belli bir miktar düşüktür. 1827’ye kadar ifa etmiş bir Hattat Hâfız Ömer Halife ibni
bilinmiyor. Bu zatın herhangi bir memuriyette Bugün olduğu gibi o gün de öyledir. Halil Efendi isimli birisi bulunmaktadır.
bulunup-bulunmadığı, bulundu ise nerede çalıştığı,
maaşının miktarı ne kadardı? Bu levhalardaki hizmeti
ek bir iş mi, yoksa asıl işi miydi? Bu suallerin cevabı da
şu anda yoktur. Hattat Ömer Efendi ve diğer Hattat
Ömer efendiler hakkındaki bilgiler şöyledir:

1-1846-1848 (H. 1262-64) yıllarında merhum olduğu
anlaşılan Hattat Ömer Efendi’nin bu işte bir görev
almadığını düşünmekteyiz. Belgeye göre, bu zatın
zevcesi Emine Hanım mezkûr yıllarda aylık 150 kuruş
maaş alıyormuş.
35

2-30 Mart 1851 tarihine yakın bir zamanda vefat eden
Hattat Ömer Efendi’nin eşi Emine Hanım’a da aylık 150
kuruş maaş bağlanmış. 36

3-30 Mayıs 1853’ten kısa bir müddet önce vefat
etmiş başka bir Hattat Hafız Ömer Efendi’ye de
kayıtlarda rastlanmaktadır. Bu belgeye göre de, bu
zatın kızı Fatma Hanım’a bu tarihte 125 kuruş maaş
bağlanmıştır. Bu Hanım o tarihte Şehzadebaşı’nda
37
ikamet etmektedir. Bu üç Ömer Efendi’nin arasında
net bir yakınlık görülmüyor. Burada bahsi geçen Fatma
Hanım, bu konuya dair ikinci belgede adına rastlanan
Emine Hanım’ın kızı olabilir. Eğer Mayıs 1853’te bu
hanım öldüyse onun maaşından 125 Kuruş’un kızına
bağlanmış olduğu akla geliyor.

35 MAD. d. (Maliyeden Müdevver Defterler) 12508 / 256
36 MAD. d. 9337 /?
37 MAD. d. 12517 / 289.

406 407