Page 304 - AYASOFYA
P. 304

A Y ASOFY A ’NIN OSMANLI MİRASI                                                                                                                                                                     MUHTEŞEM A Y ASOFY A ’NIN MİMARİ Ö ZELLİKLERİ






             Osmanlı Mimarlık geleneği, Ayasofya Haziresinde            Dıştan sekiz köşeli olan türbe, içte dört köşelidir.                              Türbenin, klasik yapım sisteminde olduğu gibi moloz
             yer alan ve sahipleri için özel hazırlanmış (II. Selim,    Türbenin girişe göre sol yöndeki ikinci cephenin                                  taş örgü duvarları dış mekânda kesme küfeki taşı ile
             Şehzadeler, III. Murad, III. Mehmed) türbelerinde          büyük bir bölümü III. Murad türbesinin duvarı ile                                 kaplı olup, iç mekânda özgün sıvalıdır. Yapının duvar
             öncelikle görüldüğü üzere türbelerin iç mekân              kesişmiştir.                                                                      kalınlığı 80 santimetredir. Türbenin revak bölümünde
             biçimlenmesini geliştirmek istemiş ve bunu da ancak                                                                                          payelerde ve kapı girişinde gri, beyaz Marmara
             çift çeperli eklemlemeyle çözebilmiştir.                   Türbenin  bu  cephesinde  dışarıdan  ikili  sivri  kemerli                        Adası mermeri kullanılmıştır. Giriş kemeri üzerinde
                                                                        pencere görülmesine rağmen içten bakıldığında üçlü                                görülen iki renkli taş işçiliğinde kırmızı taşlar, Hereke
             Şehzadeler Türbesi de basık biçimli çift kubbeye sahip     pencere düzeni rahatça görülmektedir. III. Murad                                  Pudingidir. Kapı üzerinde Yunanistan kökenli yeşil
             olup, plan olarak farklı bir özellik içermektedir. Yapının   türbesinin inşası sırasında iki pencerenin kapandığı                            renkli  serpantin  breşine  rastlanılır.  İç ve  dış kubbe
             iç ve dış planının birbirinden farklı olması bu ayrımı     anlaşılmaktadır. Bu cephenin alt sırasında bulunan                                tuğla örgüdür. Kubbe kurşunla kaplıdır ve üstünde
             oluşturmaktadır. Çift çeperli olarak tanımlanan bu tür     mermer söveli demir  parmaklıklı iki pencereden                                   mermerden bir alem yer almıştır. Türbenin kapısı ile
             bir mimari ile dış-iç mekân etkileşimi yaratılmıştır.      biri de aynı nedenle kapanmış olduğundan dıştan                                   iç mekânın alt sıra pencere kapaklı ahşaptır. İç kapı
                                                                        görülmemektedir.   Bu pencereler iç mekânda dolaba                                ve dıştaki pencere korkulukları demirdir. Türbenin
                                                                        çevrilmiştir. Alt sıra pencerelerin üstündeki mermer                              içindeki zemin, altıgen formda, şeşhane tuğlalarıyla
                                                                        alınlık sivri kemerli ve silmelidir .                                             döşenmiştir.
                                                                                                    1
             Bağımsız bir yapı olarak inşa                              1   Aydıngün, Şengül, Ayasofya Türbeleri Restorasyon Çalışmaları İçin Hazırlanmış Sanat Tarihi Raporu,
                                                                          2005, İstanbul
             edilen Şehzadeler Türbesi, daha

             sonra inşa edilmiş III. Murad’ın

             türbesiyle dış cephede belirli
             bölümlerde ortak dış duvara                                                                                                                                                                             Şehzadeler Türbesi giriş cephesi

             sahiptir.


                                                                                                                                                                                                                     Türbenin giriş cephesi kuzey yönde olup, giriş
                                                                                                                                                                                                                     kapısı  önünde  üç kemer  gözlü  bir revak  kısmı
                                                                                                                                                                                                                     bulunmaktadır. Revak üçgen alınlık  biçimli çatıyla
             Şehzadeler Türbesi,                                                                                                                                                                                     örtülüdür.  Bu  revak,  dört  köşe  mermer  kolonları,
             bitişiğinde Sultan III.                                                                                                                                                                                 Bursa kemeri bağlantıları, düz örtüsü, sekileri ve
             Murad Türbesi
                                                                                                                                                                                                                     korkulukları ile Bursa’daki ‘’Erken Dönem Osmanlı
                                                                                                                                                                                                                     Türbelerinde’’ görülen revakların geleneğini devam
                                                                                                                                                                                                                     ettirmesi açısından ilginçtir. Revakın iki yan kemer
                                                                                                                                                                                                                     aralarının alt kısmı mermer şebekeler ile çevrilmiştir.
                                                                                                                                                                                                                     Şebekeler düz ve oymasızdır. Revakın iç kısmındaki
                                                                                                                                                                                                                     mermer blok seki, ziyaretçilerin dinlenebilmesi için
                                                                                                                                                                                                                     uygulanmış olmalıdır.




                                                                                                                                                          Şehzadeler Türbesi giriş revakında Bursa kemeri





             306                                                                                                                                                                                                                                                  307
   299   300   301   302   303   304   305   306   307   308   309