Page 398 - AYASOFYA
P. 398

A Y ASOFY A ’NIN HA T LE V HAL ARI                                                                                                                                                                  MUHTEŞEM A Y ASOFY A ’NIN MİMARİ Ö ZELLİKLERİ






             Çömez Mustafa Vâsıf Efendi’den sülüs-nesih, Yesârî-
             zâde Mustafa İzzet Efendi’den de ta’lik meşk ederek
             her iki üstattan da icazet aldı.


             Gerek mûsikî ve gerekse hat sanatında devrinin en
             gözde simalarından biri olan Mustafa İzzet Efendi
             Yeniçeri Ocağı’nın lağvı ile onun yerine kurulan
             Asâkir-i Mansûre-i Muhammediye’ye subay olmak
             arzusunda idi. Çünkü o zamanlar pek çok Enderunlu
             çeşitli rütbelerde subay olarak bu orduya katılmıştı. Bu
             arzusuna kavuşamayan Mustafa İzzet Efendi saraydan
             ayrıldı. Uygun bir zamanda hacca gitmek için padişah II.
             Mahmud’dan izin istendiğinde padişah tarafından 100
             kuruş aylık ihsan buyrularak saraydan çerağ edildi.” 18


             Mustafa  İzzet  Efendi  saraydan  ayrılınca  hacca  gitti.
             Hac dönüşü yedi ay Mısır’da kalıp daha sonra tekrar
             İstanbul’a döndü.



             18   Hızır İlyas Efendi, a. g. e. s.  465-466

             Mustafa İzzet Efendi Mısır dönüşü İstanbul’da Mahmud
             Paşa Hamamı civarında bir ev alıp oraya yerleşti.


             Mustafa İzzet Efendi, Sultan Abdülmecid devrinden
             mühim bir vazife sayılan Eyüp Sultan Camii hatipliği ve
             Lâleli Camii Vakfı’nın idareciliği görevinde bulundu.


             1845 yılı başında Sultan Abdülmecid onu kendisine
             ikinci  imam tayin  etti. 1849’da ise baş imam  oldu.
             1846’da Selânik, Mekke ve İstanbul pâyeleri, 1849’da
             önce Anadolu Anadolu Kadıaskerliği, kısa süre sonra
             da Rumeli kazaskerliği pâyeleri verildi.
                                                                       1853’te      padişahın         imamlığından                                        1860’ta kendisine reîsülulemâ, kısa bir süre sonra da     defa Meclis-i Hâss-ı Vükelâ’ya seçildi. 15 Kasım 1876’da

             1853’te Amerika Birleşik Devletleri o günlerde            ayrılan Mustafa İzzet Efendi aynı yıl                                              nakibüleşraf görevi verildi.                              vefat ederek Tophane’deki Kaadirîhâne Tekkesi’nin
             yapılmakta  olan  Washington  anıtı  için  Osmanlı                                                                                                                                                     hazîresine defnedildi. Kabir kitâbesi, talebesinden
             Devleti’nden bir hâtıra kitabe istemişti. Osmanlı Devleti   Meclis-i  Vâlâ-yı Ahkâm-ı Adliyye                                                Üç defa Rumeli Kadıaskerliği yapan İzzet Efendi üçüncü    Muhsinzâde Abdullah Hamdi Bey tarafından girift celî
             bu talebi kabul etmiş ve Kadı Asker Mustafa İzzet hattı   âzalığına,  1857’de  fiilen  Rumeli                                                görevi bitmek üzereyken 1868’de dördüncü defa ve son      sülüsle mükemmel bir şekilde yazılmıştır.  20
             bir ta’lik kitabeyi ABD’ye hediye etmiştir.  19                                                                                              olarak aynı vazifeye yeniden tayin edildi. Kazaskerlikten
                                                                       kazaskerliğine getirildi.                                                          ayrıldığı zaman önce Meclis-i Vâlâ’ya daha sonra da iki   20  Talip Mert, “Kadıasker Mustafa İzzet Efendi,” M. Uğur Derman 65. Yaş Armağanı, Sabancı Üniversitesi
                                                                                                                                                                                                                     yayını, İstanbul 2000, s. 399-416.
             19   Abdülbari Mert (Talip Mert) “ABD’ye Dostluk Hatırası,” Tarih ve Medeniyet, Şubat 1999, sayı 59, s.42-46.



             400                                                                                                                                                                                                                                                  401
   393   394   395   396   397   398   399   400   401   402   403