Page 399 - AYASOFYA
P. 399
A Y ASOFY A ’NIN HA T LE V HAL ARI MUHTEŞEM A Y ASOFY A ’NIN MİMARİ Ö ZELLİKLERİ
Çömez Mustafa Vâsıf Efendi’den sülüs-nesih, Yesârî-
zâde Mustafa İzzet Efendi’den de ta’lik meşk ederek
her iki üstattan da icazet aldı.
Gerek mûsikî ve gerekse hat sanatında devrinin en
gözde simalarından biri olan Mustafa İzzet Efendi
Yeniçeri Ocağı’nın lağvı ile onun yerine kurulan
Asâkir-i Mansûre-i Muhammediye’ye subay olmak
arzusunda idi. Çünkü o zamanlar pek çok Enderunlu
çeşitli rütbelerde subay olarak bu orduya katılmıştı. Bu
arzusuna kavuşamayan Mustafa İzzet Efendi saraydan
ayrıldı. Uygun bir zamanda hacca gitmek için padişah II.
Mahmud’dan izin istendiğinde padişah tarafından 100
kuruş aylık ihsan buyrularak saraydan çerağ edildi.” 18
Mustafa İzzet Efendi saraydan ayrılınca hacca gitti.
Hac dönüşü yedi ay Mısır’da kalıp daha sonra tekrar
İstanbul’a döndü.
18 Hızır İlyas Efendi, a. g. e. s. 465-466
Mustafa İzzet Efendi Mısır dönüşü İstanbul’da Mahmud
Paşa Hamamı civarında bir ev alıp oraya yerleşti.
Mustafa İzzet Efendi, Sultan Abdülmecid devrinden
mühim bir vazife sayılan Eyüp Sultan Camii hatipliği ve
Lâleli Camii Vakfı’nın idareciliği görevinde bulundu.
1845 yılı başında Sultan Abdülmecid onu kendisine
ikinci imam tayin etti. 1849’da ise baş imam oldu.
1846’da Selânik, Mekke ve İstanbul pâyeleri, 1849’da
önce Anadolu Anadolu Kadıaskerliği, kısa süre sonra
da Rumeli kazaskerliği pâyeleri verildi.
1853’te padişahın imamlığından 1860’ta kendisine reîsülulemâ, kısa bir süre sonra da defa Meclis-i Hâss-ı Vükelâ’ya seçildi. 15 Kasım 1876’da
1853’te Amerika Birleşik Devletleri o günlerde ayrılan Mustafa İzzet Efendi aynı yıl nakibüleşraf görevi verildi. vefat ederek Tophane’deki Kaadirîhâne Tekkesi’nin
yapılmakta olan Washington anıtı için Osmanlı hazîresine defnedildi. Kabir kitâbesi, talebesinden
Devleti’nden bir hâtıra kitabe istemişti. Osmanlı Devleti Meclis-i Vâlâ-yı Ahkâm-ı Adliyye Üç defa Rumeli Kadıaskerliği yapan İzzet Efendi üçüncü Muhsinzâde Abdullah Hamdi Bey tarafından girift celî
bu talebi kabul etmiş ve Kadı Asker Mustafa İzzet hattı âzalığına, 1857’de fiilen Rumeli görevi bitmek üzereyken 1868’de dördüncü defa ve son sülüsle mükemmel bir şekilde yazılmıştır. 20
bir ta’lik kitabeyi ABD’ye hediye etmiştir. 19 olarak aynı vazifeye yeniden tayin edildi. Kazaskerlikten
kazaskerliğine getirildi. ayrıldığı zaman önce Meclis-i Vâlâ’ya daha sonra da iki 20 Talip Mert, “Kadıasker Mustafa İzzet Efendi,” M. Uğur Derman 65. Yaş Armağanı, Sabancı Üniversitesi
yayını, İstanbul 2000, s. 399-416.
19 Abdülbari Mert (Talip Mert) “ABD’ye Dostluk Hatırası,” Tarih ve Medeniyet, Şubat 1999, sayı 59, s.42-46.
400 401