Page 367 - AYASOFYA

A Y ASOFY A ’NIN OSMANLI MİRASI MUHTEŞEM A Y ASOFY A ’NIN MİMARİ Ö ZELLİKLERİ

Maksure Maksure, özel olarak ayrılmış, önü ve çevresi olarak adlandırılan, zemini yükseltilmiş bu mahallerde

parmaklıkla çevrilmiş yer anlamına gelir. Geçmişte,
namaz kılmayı âdet edindiği anlaşılmaktadır. Dört
1
kimi büyük camilerde, bazı kişilerin çekilip çile
kurumunu ihdas etmesi ile iyice güçlenen bu gelenek
doldurmaları için yan sahınların belirli bölümlerinde halife döneminin sona ermesi ve Emevilerin saltanat
parmaklıkla ayrılmış olan yerler de “maksure” olarak Emevilerden sonra İslam dünyasında egemenlik
adlandırılmaktadır. kuran diğer hanedanlarca da devam ettirilmiştir.

İkinci halife Hazreti Ömer ile dördüncü halife Hazreti Ayasofya Camii içindeki ahşap maksureler Fossati
Ali’nin camide şehit olmaları üzerine, “emirü’l- onarımları esnasında yapılmıştır. Bizans stiline
müminin” olan kişinin hayatını emniyete almak uymak istenerek, Türk süsleme sanatında da sıklıkla
amacıyla başlatıldığı, ilk olarak üçüncü halife Hazreti kullanılan zencerek (zincir) motiflerinden istifade
Osman’ın Medine’deki Mescid-i Nebevi’de, “maksure” edilerek meydana getirilmişlerdir. 2

1 Ansiklopedik Mimarlık Sözlüğü, “Maksure”, s. 306, Yem Yayınları, 2017, İstanbul 2 Akar, Azâde, “Ayasofya’da Bulunan Türk Eserleri ve Süslemelerine Dair Bir Araştırma”, Vakıflar Dergisi,
(9), s. 283, 1971

Fossati onarımlarında eklenen ahşap maksure örneği

368 369