Page 372 - AYASOFYA
P. 372

A Y ASOFY A ’NIN HA T LE V HAL ARI                                                                                                                                                                  MUHTEŞEM A Y ASOFY A ’NIN MİMARİ Ö ZELLİKLERİ



















































             Hz. Hasan (R.A) levhası                                                                                                                      Hz. Hüseyin (R.A) levhası


             Tekneci-zâdenin yazdığı levha sayısı altı adet iken,      tarih taşının yazıları hakkında da birtakım belgelere                              03 Mart 1847 tarihinde ise Sultan Abdülmecid Han’dan      de bu belgede yer almaktadır. Ayasofya-i Kebîr Câmi-i
             Kadı Asker Mustafa İzzet Efendi’nin yazdığı levha sayısı   ulaşmış bulunduğumuzdan onlar da bu makalede yer                                  alınan bir irade ile Ayasofya’nın tamirine karar verildiği   Şerifi için alınan deve kuşu yumurtaları hakkında;
             sekizdir. Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin (R.A) isimlerinin bu   almışlardır.                                                                       anlaşılıyor.  Bu tamir sırasında yapılan masrafların      “Kubbeye asılmak üzere 2 tane deve kuşu yumurtası
                                                                                                                                                                   2
             tamir sırasında ilave edildiğini yine bu belgelerden                                                                                         çok dikkatli bir şekilde defterlerinin tutulduğu,         40 kuruş, avize yumurtaları için 5 tane tire püskül 5 x
             öğreniyoruz.                                              Bu hat levhalarıyla ilgili Osmanlı Hazine-i Evrak (arşiv)                          sunduğumuz cetvellerden anlaşılmaktadır. Bu belgeler      5 kuruş = 25 kuruş 06 Ocak 1849” kaydı düşülmüştür.  3
                                                                       kayıtlarında önce iki belge, üç dört sene sonra da esas                            sadece Ayasofya’nın muhteşem yazılarına dair olmayıp,
             Yazımızın ağırlık merkezini, 7,5 metre çapındaki sekiz    tamir kayıtlarını ihtiva eden defterlere ulaşılmıştır. Bu                          söz konusu tamirat defterlerinde başka uygulamalarla      Ayasofya’nın tamiri sırasında kaç kişinin çalıştığı, işe
             adet levhalar ile şerit kalınlığı 3 küsür metre olan      defterlerdeki  bilgilere  göre  geçmişte  Ayasofya’nın                             ilgili olarak da çok zengin ve etraflı bilgiler mevcuttur. O   gelip-gelmedikleri gün sayısı gibi detaylı bilgilere de
             kubbe yazısı  oluşturmaktadır. Fakat,  bunlardan daha     tamiri için birtakım keşiflerin yapılıp defterlerin tanzim                         devirlerde binalardaki örümcek ağlarına engel olmak       yine bu kayıtlarda rastlanmaktadır.
             mütevazi olmakla beraber aynı zamanda yapılan             edildiği görülmektedir. Bu keşif defterleri epeyce                                 için kullanılan deve kuşu yumurtalarına dair bilgiler
             veya tamir edilen Hünkâr mahfili kapısının yazıları ile   ayrıntılı olup en küçük masraflar bile büyük bir dikkat
             Ayasofya’nın kıble tarafında kalan kapısı üzerindeki      ve özenle yazıya geçirilmiştir.                                                    2   İ. MHM. (İrade, Mesâil-i mühimme) 25 / 670.           3   EV. d. (Evkaf Defterleri) 32302 / 13 ve EV. d. 13487 / 5.








             374                                                                                                                                                                                                                                                  375
   367   368   369   370   371   372   373   374   375   376   377