Page 77 - AYASOFYA
P. 77
A Y ASOFY A ’NIN MİMARİ BEZEMELERİ MUHTEŞEM A Y ASOFY A ’NIN MİMARİ Ö ZELLİKLERİ
Ayasofya’nın mimari
bezemeleri tüm yapı boyunca
eserin benzersiz mühendislik
vasıflarını tamamlıyor ve
onu yine benzersiz bir sanat
eserine dönüştürüyor.
Sadece kapılar bile bu gözlemimize yeterli destek
oluşturabilecektir. Kapılar da yapının geri kalan
unsurları gibi çeşitli müdahalelere uğramış ve en
görkemli olanları, anlaşıldığı kadarıyla çok zaman
önce parçalanıp Ayasofya’dan uzaklaştırılmışlar.
Bunların ne yazık ki artık izini sürebildiğimiz kalıntıları
bulunmuyor.
En önemli kapı kuşkusuz ana mekâna açılan en
ortadaki kapıydı. Anıtsal açıklığı ve yüksekliğiyle
ziyaretlerde de en yoğun kullanılan kapı hâlâ bu.
Günümüzde Bizans döneminden kalma kapılar
yerine, ana gövdeleri neredeyse tümüyle boş en
alt ve en üst kısımlarında ise kabartma dairesel
figürlerle hareketlendirilmiş düz ahşap kanatlar
var. İmparator Kapısı tabir edilen bu kapının sadece
metal pervazlarının görkemi bile eski hâlinin bu
ahşap kanatların çok daha ötesinde olduğunu bize
anlatabiliyor. Çok ağır ve açıp kapaması çok zahmetli
olması muhtemel büyük kapılar, büyük olasılıkla
fazla hareket ettirilmiyor ve onların yerine perdeler
kullanılıyordu. Perdelerin asıldığı kancalar hâlâ eksiksiz
olarak durmakta ve dikkatle bakıldığında insan
parmağı formunda oldukları da gözlemlenebilmekte. İmparator Kapısı pervazında metal süsleme ayrıntısı Mermer sütun başlığı, üzerinde ahşap gergiler
78 79
