Page 78 - AYASOFYA
P. 78
A Y ASOFY A ’NIN MİMARİ BEZEMELERİ MUHTEŞEM A Y ASOFY A ’NIN MİMARİ Ö ZELLİKLERİ
Bu büyük ahşap kapılar anlaşıldığı kadarıyla Fossati Bronz pervazlar demiştik, en tepesine yapacağımız Bu arada kapının pervazlarının eşik dışında üç
müdahaleleri sırasında imal ettirilmişler. Bu ana resmi kim görecek dememek lazım. Nitekim orta yönde tümüyle metal malzemeyle farklı bir
kapının, boyutları dışında kullanılan malzemeyle de kapının en üst seviyesinde Foto seçim, Iohanna doğaya dönüştürülmesi, muhtemelen altınla
en etkileyici kapı olmasını beklemek yerinde olur. İncili’nden (10, 7 ve 9) Hz. İsa’nın kendini “kapı” olarak zenginleştirilmesi sonucu ortaya çıkan etkiye Ayasofya
Muhtemelen maddi değeri çok yüksek malzemeyle nitelendirdiği ve “o kapıdan geçen sürülerin otlak dışında hiçbir yerde tanıklık edilmediği düşünülüyor. 1
kaplı olması parçalanmasına ve ganimet olarak bulacağı, kurtulacağı”nı müjdelediği cümleler açık
paylaşılmasına yol açmıştır. Tahribatın tarihi için 1204 bir kitap betimiyle resmedilmiş. Üzerinde de kutsal
yani IV. Haçlı Seferi en mantıklı tahmin olabilir. Ama ruhu temsil eden bir güvercin figürü yer alıyor. Yazı Avludan nartekse açılan kapılar Ayasofya’yla yaşıt,
kuşkusuz kapı gibi göz önünde ve el altında olan çıplak gözle okunmasa da orada olması önemsenmiş 6. yüzyıldan kalma, ahşap üzerine metal kaplama.
güzellikler her zaman kötü niyetli insanların iştahını görünüyor. Ayrıca bugünkü solgun görüntüsünden Genelde bronz diye söz edilse de teknik analizlerde
kabartmıştır ve isyanlar, saldırılar gibi çalkantılı farklı olarak altın varakla belirginleştirilmiş olmasına malzemenin pirince çok daha yakın bir alaşım olduğu
anlarda ilk ve kolay hedefler arasında yer alır. kesin gözüyle bakabiliriz. ortaya çıktı.
Nartekse geçişte ortadaki üç kapı özellikle etkileyici.
Merkezdeki, sağ ve solda yer alan ve birbirine benzeyen
iki taneden tümüyle farklı. Tam giriş eksenindeki
bu anıtsal metal yapıtlar, bina kiliseyken, ana
mekâna giriş yönünde çok görkemli haç motiflerinin
sergilendiği bir düşey platform oluşturma görevini de
üstlenmişler.
Ayasofya’nın kapılarından söz ederken
Türkiye’nin en eski kapıları demek tam
anlamıyla doğru olmayabilir (örneğin
tümülüslerin mezar odalarının taş
kapıları müzelerde görülebiliyor) ancak
muhtemelen ülkemizin (hatta yakın
coğrafyanın) kullanılmakta olan en eski
tarihli kapıları bu binada bulunmakta.
Iohanna İncili’nden Hz. İsa’nın kendini “kapı” olarak nitelendirdiği ve “o kapıdan geçen sürülerin otlak bulacağı, kurtulacağı” nı müjdelediği cümleler Nartekse girişteki kapı ve üzerindeki kısa kolları sökülmüş haçlar
80 81
