Page 84 - AYASOFYA
P. 84

A Y ASOFY A ’NIN MİMARİ BEZEMELERİ                                                                                                                                                                  MUHTEŞEM A Y ASOFY A ’NIN MİMARİ Ö ZELLİKLERİ






             Ayasofya için Fetih, kuşkusuz bir son değil yeni bir       tokmakları ise bir geleneğin en estetik yansımaları                               Ayasofya’daki kapıların en eskisi ise burası için
             başlangıç. Tüm Osmanlı dönemi boyunca da sadece            arasında. Diğer yandan artık koleksiyonu kalmayan                                 yapılmış  değil  de  buraya  yaraştığı  için  başka  bir
             bir ganimet gibi görülmeyen, bir gözbebeği olarak el       bu kütüphane sadece tarihî değerini hatırlatır şekilde                            yapıdan sökülüp getirilmiş ve tarihi, Ayasofya’dan çok
             üstünde tutulan Ayasofya’ya yapılan katkılardan biri       Ayasofya’nın kenarında duruyor ve doğal olarak pek                                daha gerilere gidiyor.
             de I. Mahmut Kütüphanesi ve onun kapısı da kendi           açılmayan kapılar kervanının parçası oluyor.
             dönemi için bir başeser niteliğinde. “Ya Fettah” yazılı
                                                                                                                                                          Yapıdan çıkış kapısı olarak kullanılan,

                                                                                                                                                          neredeyse 5 m. boyundaki bronz

                                                                                                                                                          “Güzel Kapı” hakkında M.Ö. 2.

                                                                                                                                                          yüzyılda yapıldığı ve Tarsus’taki bir

                                                                                                                                                          tapınaktan getirildiği şeklinde, somut


                                                                                                                                                          dayanakları bulunmayan iddialar

                                                                                                                                                          işitiyor ve bunlar çeşitli kaynaklarda

                                                                                                                                                          düzenli tekrar ediliyor.




                                                                                                                                                          Ayrıca bu kapıdan sıklıkla sanki tek elden çıkmış
                                                                                                                                                          yekpare bir eser gibi bahsediliyor.

                                                                                                                                                          Oysa yapıta biraz dikkatle bakıldığında kanatların,
                                                                                                                                                          menteşeler yönünde, bezemeli çerçeveler içindeki iki
                                                                                                                                                          dikdörtgen panelden oluşan bölümünün asıl kapıyı
                                                                                                                                                          oluşturduğunu, daha geç dönemde farklı üsluplarda
                                                                                                                                                          bezemeler   barındıran  parçaların  eklenmesiyle
                                                                                                                                                          büyütüldüklerini ve günümüzdeki hâle geldiklerini
                                                                                                                                                          algılamak mümkün.

















             I. Mahmut Kütüphanesi’nden ayrıntılar: İthal çiniler, Güney nefe açılan kapı                                                                                                                            “Güzel Kapı”dan süsleme detayları





             86                                                                                                                                                                                                                                                    87
   79   80   81   82   83   84   85   86   87   88   89