Page 107 - AYASOFYA
P. 107
A Y ASOFY A ’NIN MİMARİ BEZEMELERİ MUHTEŞEM A Y ASOFY A ’NIN MİMARİ Ö ZELLİKLERİ
Peki tüm bu mozaiklerin ne kadarı hâlâ yerinde ise göze mozaik gibi görünecek, genel görüntüyü İmparator Kapısı’nın üzerindeki kemerin sınırladığı Bu sahneyi açıklamak için en çok anlatılan hikâyenin
duruyor? Bunu söylemek çok güç ancak tahmin bozmayacak şekilde boya ile bir tür kamuflaj yapılmış yarım daire alanda hayli iyi korunmuş bir mozaik üzerinden geçmekte yarar var. En azından tarihî
edilenden daha azı diyebiliriz. Evet, sıvaların durumda. Özellikle Fossati müdahalelerinde, kompozisyon yer alıyor. Merkezinde gösterişli ve çok olgulara dayanıyor. Her şeyin başında, kıl payı da
döküldüğü veya araştırma için açıldığı bazı kubbenin önemli bir kısmında durum böyle. süslü bir tahtta Hz. İsa oturmuş ve elinde açık bir olsa, kilisenin ana mekânının dışında kaldığı için pek
bölümlerde altta hâlâ mozaik olduğunu görüyoruz kitap tutuyor. Onun sağ ve solunda, omuz hizasında, makbul bir imparator olamayacağından yola çıkılıyor
ama birçok yerde de sıva artık doğrudan tuğla yüzeye Şimdi demin kaldığımız yerden devam edelim ve daire içinde çok muhtemelen Hz. Meryem figürü ve ve resimdekinin, kuralları zorlayarak yaptığı üçüncü
uygulanmış durumda. Gözden uzak birçok noktada bakışlarımızı kapının yukarısına yöneltelim. bir melek ayırt ediliyor. Melek bir asa tutuyor. Meryem evliliğinde bile erkek evlat edinemeyince dördüncü
figürünün altına denk gelen alanda ise dizlerinin bir hanımla çocuk yapması üzerine ana kapıdan
üzerinde yere kapanmış (proskynesis pozisyonunda) daha öteye geçmesine müsaade edilmeyen ve
ve başındaki haleyle kutsallık da atfedilmiş izlenimi bundan pek mutsuz olan İmparator VI. Leo olduğuna
uyandıran İmparator görünümlü bir figür yer alıyor. hükmediliyor.
Meleğin altı ise bomboş. Sahnede böylece bir
dengesizlik, bir asimetri de ortaya çıkıyor.
Kubbe pencerelerinin büyük kısmında mozaiklerin bütünlüğünü kaybettiğini yakından bakınca gözlemlemek mümkün. Ana nefe girişte kapının üzerinde bulunan mozaik kompozisyon
108 109