Page 145 - AYASOFYA

MUHTEŞEM A Y ASOFY A ’NIN DOĞAL T AŞL ARI MUHTEŞEM A Y ASOFY A ’NIN MİMARİ Ö ZELLİKLERİ

Yapının Coğrafı ̇ Konumu Yapının Temel Jeolojı ̇si

Günümüzdeki Ayasofya, İstanbul’un “Tarihi Yarımada (Suriçi)” olarak bilinen bölgesinde Günümüzdeki Ayasofya, jeolojik olarak; İstanbul Paleozoyik istifinin Karbonifer yaşlı Trakya
konumlanan ve İstanbul Boğazı’nın güneybatı kesimde, Topkapı Sarayı ile Sultanahmet Formasyonu (Ct) olarak adlandırılan grovaklardan (mikalı kumtaşı) oluşan ana kaya ve
Camii ve Hipodrom (At Meydanı) arasında, Birinci Tepe’de bulunmaktadır. Yapı, kuzeyinde İkinci Ayasofya’nın kalıntılarının üzerinde temellendirilmiştir. Üst kısımda, yaklaşık 5-10 m
Haliç, güneyinde ise Marmara Denizi ile sınırlanmaktadır (Şekil 1). kalınlığında yapay dolgu (Yd) bulunmaktadır. Ayrıca yapı ve oturduğu temel zemini, batı,
6
doğu ve kuzeyde bulunan faylarla sınırlanmaktadır (Şekil 2).
7
6 O. Serkan Angı, “Ayasofya’nın Yapımında Kullanılan Doğal Taşlar ve Günümüzdeki Korunmuşluk Durumları,” Restorasyon ve Konservasyon Çalışmaları Dergisi, 14 (2013), s. 45.
7 Angı “Ayasofya’nın Yapımında Kullanılan Doğal Taşlar,” s. 46.

Şekil 1. 1914-1918 Şehremaneti haritasında Tarihi Yarımada’nın coğrafi konumu ve Ayasofya’nın yeri

Şekil 2. Tarihi Yarımada ve Ayasofya’nın jeoloji haritası. 8

8 Gökçe Çiçek İnce, “Tarihi Yarımada’nın (İstanbul) Yerel Zemin Koşullarının Büyütme Özellikleri ile Jeolojik-Geoteknik Yapısının Karşılaştırılması,” VI. Ulusal Deprem Mühendisliği
Konferansı Bildiriler Kitabı, Cilt II, (İstanbul: TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Yayını, 2007), s. 165.

146 147