Page 373 - AYASOFYA

A Y ASOFY A ’NIN HA T LE V HAL ARI MUHTEŞEM A Y ASOFY A ’NIN MİMARİ Ö ZELLİKLERİ

Hz. Hasan (R.A) levhası Hz. Hüseyin (R.A) levhası

Tekneci-zâdenin yazdığı levha sayısı altı adet iken, tarih taşının yazıları hakkında da birtakım belgelere 03 Mart 1847 tarihinde ise Sultan Abdülmecid Han’dan de bu belgede yer almaktadır. Ayasofya-i Kebîr Câmi-i
Kadı Asker Mustafa İzzet Efendi’nin yazdığı levha sayısı ulaşmış bulunduğumuzdan onlar da bu makalede yer alınan bir irade ile Ayasofya’nın tamirine karar verildiği Şerifi için alınan deve kuşu yumurtaları hakkında;
sekizdir. Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin (R.A) isimlerinin bu almışlardır. anlaşılıyor. Bu tamir sırasında yapılan masrafların “Kubbeye asılmak üzere 2 tane deve kuşu yumurtası
2
tamir sırasında ilave edildiğini yine bu belgelerden çok dikkatli bir şekilde defterlerinin tutulduğu, 40 kuruş, avize yumurtaları için 5 tane tire püskül 5 x
öğreniyoruz. Bu hat levhalarıyla ilgili Osmanlı Hazine-i Evrak (arşiv) sunduğumuz cetvellerden anlaşılmaktadır. Bu belgeler 5 kuruş = 25 kuruş 06 Ocak 1849” kaydı düşülmüştür. 3
kayıtlarında önce iki belge, üç dört sene sonra da esas sadece Ayasofya’nın muhteşem yazılarına dair olmayıp,
Yazımızın ağırlık merkezini, 7,5 metre çapındaki sekiz tamir kayıtlarını ihtiva eden defterlere ulaşılmıştır. Bu söz konusu tamirat defterlerinde başka uygulamalarla Ayasofya’nın tamiri sırasında kaç kişinin çalıştığı, işe
adet levhalar ile şerit kalınlığı 3 küsür metre olan defterlerdeki bilgilere göre geçmişte Ayasofya’nın ilgili olarak da çok zengin ve etraflı bilgiler mevcuttur. O gelip-gelmedikleri gün sayısı gibi detaylı bilgilere de
kubbe yazısı oluşturmaktadır. Fakat, bunlardan daha tamiri için birtakım keşiflerin yapılıp defterlerin tanzim devirlerde binalardaki örümcek ağlarına engel olmak yine bu kayıtlarda rastlanmaktadır.
mütevazi olmakla beraber aynı zamanda yapılan edildiği görülmektedir. Bu keşif defterleri epeyce için kullanılan deve kuşu yumurtalarına dair bilgiler
veya tamir edilen Hünkâr mahfili kapısının yazıları ile ayrıntılı olup en küçük masraflar bile büyük bir dikkat
Ayasofya’nın kıble tarafında kalan kapısı üzerindeki ve özenle yazıya geçirilmiştir. 2 İ. MHM. (İrade, Mesâil-i mühimme) 25 / 670. 3 EV. d. (Evkaf Defterleri) 32302 / 13 ve EV. d. 13487 / 5.

374 375