Page 431 - AYASOFYA
P. 431

Ayasofya’da Üst Galeri’de Deesis Mozaiği
 II. MEŞRU TİY ET DÖNEMİNDE A Y ASOFY A                                  MUHTEŞEM A Y ASOFY A ’NIN MİMARİ Ö ZELLİKLERİ






 Caminin dört büyük ayağının taşıdığı yük duvarların                                        Kubbenin ihata duvarları üzerindeki
 taşıdığı yükle mukayese edilmeyecek derecede                                               yükünü hafifletmek için dışardan
 fazladır. Ayakların ve duvarların taşıdıkları yükün                                        istinat kemerleri konulmuştur. Kişisel
 ve  dayanma  derecelerinin  iyi  hesap  edilmesi                                           görüşüm; bunlar yapının yıkılmaya
 gerekmektedir.  Yaptığım  gözlem  sonucu  diyebilirim                                      yüz tutmasını kolaylaştırmaktadırlar.
 ki camini dört ayağı inşa tarzından dolayı gayet basit                                     İleride bu konuda detaylı bir araştırma
 hareketlenmelerden dolayı çökmektedir.                                                     yapılmalıdır.  Kubbe  ve   kubbe
                                                                                            kemerlerinde mühim  değişimler
                                                                                            gördüm. Kubbe göbeğinden aşağı
                                                                                            inen  çatlamaların yarın bir  deprem
                                                                                            olduğunda     artacağı   kesindir.
                                                                                            Kanaatime göre kubbenin ne halde
                                                                                            bulunduğunu seyir köprüleri inşa
                                                                                            ederek anlamak gerekiyor. Aynı
                                                                                            zamanda kubbeyi örten kurşunlar
                                                                                            da kısmen kaldırılarak dış kısmı
                  Ayasofya Camii’nin Kuzey Cephesinin Havadan Görünüşü, 2017, İstvan Toth   muayene edilmelidir.










 Ayasofya’da Üst Galeride İmparatoriçe Locasında Teselya Graniti Sütunla
                        Caminin  içinde  birkaç  su
                        kuyusu olduğunu gördüm.
 Alt ve üst kat sütunlarına çok dikkat etmek   Muhtemelen  bunlar  ve
 gerekmektedir.  Abidenin  büyüleyici  “kübik  Bizantin”   dışardaki sarnıçlar arasında
 sütun başlıkları bu türün ilk örneklerini oluşturdukları   birtakım kanallar sayesinde
 için acilen incelenmelidirler.   bir irtibat var.Bu su tabakası
                        dikkatle incelenmelidir. Yer
 Akdeniz’in,  kadim  Anadolu’nun  ve  Teselya’nın  altındaki bu havuzlardan
 granitleri  bu  sütunlarda  kullanılmıştır.  Bunları  kumlu maddelerin taşınması
 muhafaza etmek için gerekli programlar derhal   bodrum katın dolmasına
 hazırlanmalıdır.  Sütunlar  duvarlara  “gynécée”    sebebiyet verebilir.
 11
 dairesinin  kemerleri  ve kubbeleri vasıtasıyla  bağlı
 bulunmakta ve bunların yatay hareketi dışa doğru
 eğilmeler sonucunu doğurmuştur.
                        Bergama’dan getirilmiş olan su küpü ve
                        İon başlıklı su kuyusu kapağı
 11   Ayasofya’nın üst katında imparatoriçenin ayinleri izlediği ve “gynekaion” olarak adlandırılan kısım
 Caminin dört büyük taşıyıcı ayağından biri  “gynécée”  şeklinde  de adlandırılmaktadır. Aziz Ogan, “Aya Maria Pammakaristos Fethiye  Camii”,
 Belleten, C.XIII, S.50, Nisan 1949,s.274.





 432                                                                                                                      433
   426   427   428   429   430   431   432   433   434   435   436