Page 106 - AYASOFYA
P. 106

A Y ASOFY A ’NIN MİMARİ BEZEMELERİ                                                                                                                                                                  MUHTEŞEM A Y ASOFY A ’NIN MİMARİ Ö ZELLİKLERİ






             Peki tüm bu mozaiklerin ne kadarı hâlâ yerinde             ise göze mozaik gibi görünecek, genel görüntüyü                                   İmparator Kapısı’nın üzerindeki kemerin sınırladığı        Bu sahneyi açıklamak için en çok anlatılan hikâyenin
             duruyor? Bunu söylemek çok güç ancak tahmin                bozmayacak şekilde boya ile bir tür kamuflaj yapılmış                             yarım daire alanda hayli iyi korunmuş bir mozaik           üzerinden geçmekte yarar var. En azından tarihî
             edilenden daha azı diyebiliriz. Evet, sıvaların            durumda.    Özellikle  Fossati  müdahalelerinde,                                  kompozisyon yer alıyor. Merkezinde gösterişli ve çok       olgulara dayanıyor. Her şeyin başında, kıl payı da
             döküldüğü    veya  araştırma  için  açıldığı  bazı         kubbenin önemli bir kısmında durum böyle.                                         süslü bir tahtta Hz. İsa oturmuş ve elinde açık bir        olsa, kilisenin ana mekânının dışında kaldığı için pek
             bölümlerde  altta  hâlâ  mozaik  olduğunu  görüyoruz                                                                                         kitap tutuyor. Onun sağ ve solunda, omuz hizasında,        makbul bir imparator olamayacağından yola çıkılıyor
             ama birçok yerde de sıva artık doğrudan tuğla yüzeye       Şimdi demin kaldığımız yerden devam edelim ve                                     daire içinde çok muhtemelen Hz. Meryem figürü ve           ve resimdekinin, kuralları zorlayarak yaptığı üçüncü
             uygulanmış durumda. Gözden uzak birçok noktada             bakışlarımızı kapının yukarısına yöneltelim.                                      bir melek ayırt ediliyor. Melek bir asa tutuyor. Meryem    evliliğinde bile erkek evlat edinemeyince dördüncü
                                                                                                                                                          figürünün altına denk gelen alanda ise dizlerinin          bir hanımla çocuk yapması üzerine ana kapıdan
                                                                                                                                                          üzerinde yere kapanmış (proskynesis pozisyonunda)          daha öteye geçmesine müsaade edilmeyen ve
                                                                                                                                                          ve  başındaki  haleyle  kutsallık  da  atfedilmiş  izlenimi   bundan pek mutsuz olan İmparator VI. Leo olduğuna
                                                                                                                                                          uyandıran İmparator görünümlü bir figür yer alıyor.        hükmediliyor.
                                                                                                                                                          Meleğin altı ise bomboş. Sahnede böylece bir
                                                                                                                                                          dengesizlik, bir asimetri de ortaya çıkıyor.

















































             Kubbe pencerelerinin büyük kısmında mozaiklerin bütünlüğünü kaybettiğini yakından bakınca gözlemlemek mümkün.                                Ana nefe girişte kapının üzerinde bulunan mozaik kompozisyon





             108                                                                                                                                                                                                                                                  109
   101   102   103   104   105   106   107   108   109   110   111