Page 110 - AYASOFYA
P. 110

A Y ASOFY A ’NIN MİMARİ BEZEMELERİ                                                                                                                                                                  MUHTEŞEM A Y ASOFY A ’NIN MİMARİ Ö ZELLİKLERİ






             Bizans    sanatında    başka    hiçbir  vesileyle           İmparatorun hale ile betimlenmiş oluşu olumsuz
             rastlamadığımız bir kompozisyon olması da soru              izlenimleri daha da ortadan kaldırıyor. Burada
             işaretlerimizi  arttırıyor ve  diğer yanda birçok           İmparator neredeyse aziz mertebesinde yansıtılmış.
             araştırmacının dile getirdiği gibi Leo olayını              Tüm bu değerlendirmelerin ardından bu mozaiği tek
             konu seçerek de olsa imparatorları öven ve İsa’ya           başına, bağımsız incelemekten vazgeçerek, çıkışta
             bağlılıklarını dile getirerek yücelten bir genel içerik     görülen ve aslen imparatorluk güzergahının giriş
             taşıyor olması daha anlamlı görünüyor. Yapay bir            noktasına işaret eden narteks kapısında Ioustinianos
             tevazu gösterisi izlenimi yüksek. Eninde sonunda bir        ve Konstantinos’un saygıyla hafifçe eğilerek geçmişin
             imparatorun Hz. İsa huzurunda diz çökerek itibarının        ana etapları olan kentin ve kilisenin kurulmasını
             azaldığını düşünmeye olanak yok.                            anmakla başlattıkları silsile daha sonra “ana kapıda,
                                                                         ana mekâna girerken İmparator’un simgesel olarak
             Ayrıca imparator, betimlenişindeki şıklık ve görkemle,      İsa’nın önünde diz çökmesiyle, en kutsal mekâna
             imajından pek bir şey yitirmiş gibi görünmüyor.             girişte zirveye ulaşıyor” diye yorumlamak en yalın
             Muhtemelen 10. yüzyılda Bizanslı bir ziyaretçi, kapıda      ve hikâyesiz yaklaşım gibi görünüyor. Yani geçmişin
             tüm şatafatı içinde İsa’ya gönülden iman etmiş bu           imparatorları saygıyla emanetlerini teslim ediyor ve
             imparator  betimlemesini  gördüğünde  olumsuz  bir          ardından da bugünün imparatoru tevazu ile İsa’yı
             izlenim edinmezdi.                                          selamlıyor.  14


















                                                                                                                                                          Sunu mozaiğinden detay, imparator Konstantinos, Meryem ve çocuk İsa’ya İstanbul kentini sunuyor




                                                                                                                                                          Genel çerçeve kısmen çizilmiş olsa bile VI. Leo aynı       Narteksin  kuzey  ucundaki  rampaya  doğru  ilerleyip
                                                                                                                                                          kardeşi Aleksandros gibi suretinin bulunduğu mozaik        zorlu bir tırmanıştan sonra bu üst kata ulaşabiliyoruz.
                                                                                                                                                          pano ile zihinleri yormaya uzun süre devam edecek          Rampanın ardından bütün batı galerisini yürüyor ve
                                                                                                                                                          gibi görünüyor.                                            güney galerisine ulaşıyoruz. Burada dikkatimizi daha
                                                                                                                                                                                                                     önce değindiğimiz mermer kapı çekiyor (FOTO REF).
                                                                                                                                                          Kardeşi Aleksandros’un mozaiği deyince, artık farklı       Kapıdan sonra birkaç adım atınca sağ tarafta geri
                                                                                                                                                          bir köşeden söz ediyor oluyoruz. Asıl çok sayıda           dönerek batıya doğru bakıldığında görülebilen Deisis
                                                                                                                                                          imparator mozaiklerinin (ve sadece imparatorlarla          sahnesi var. Muhtemelen tüm Bizans resim sanatının
                                                                                                                                                          sınırlı değil) bulunduğu yer, yapının “galerileri” diye    en iyi tanınan eseri söz konusu.
             Güneybatı girişindeki sunu mozaiği                                                                                                           tanımladığımız üst katı.





             112                                                                                                                                                                                                                                                   113
   105   106   107   108   109   110   111   112   113   114   115