Page 99 - AYASOFYA
P. 99

A Y ASOFY A ’NIN MİMARİ BEZEMELERİ                                      MUHTEŞEM A Y ASOFY A ’NIN MİMARİ Ö ZELLİKLERİ






 En aşağıda kapıya kadar inen yeşil levhanın   Diğer  yandan aşağıdakiler  şu andaki  durumlarıyla   Örneğin kullanılan kırmızı ve yeşil porfir  kuşkusuz
 sağ ve solunda, yine kapının üstüne temas   yoğun bir temizlik ve ışıklandırmaya ihtiyaç duyuyor.   her yerde bol miktarda denk gelinen Teselya yeşili
 eder hizada iki tane birbirine çok benzeyen   Fonla aynı veya benzer renkli taş parçalarının üst   ve İassos kırmızısından çok daha değerli ve anlam
 panel daha var. Her ikisinde de simetrik olarak   üste kabartma oluşturacak şekilde uygulandığı bu   yüklü. Benzeri parçaların özellikle en kutsal yer olan
 betimlenmiş hayli şematik dörder yunus fark   bileşimlerin zaman içinde birçok parçaları yitmiş   apsis/mihrap çevresine yoğunlaşması da buna işaret
 ediliyor. Panellerin merkezlerinde ise yine   gibi görünüyor. Bir kısmı muhtemelen renkli alçı   ediyor.
 porfirden yuvarlaklar var. Kapı üzerlerinde   gibi malzemelerle restore edilmiş. Gerçek nitelikleri
 bulunan bu tür ayrıntılar çıplak gözle çok   kapsamlı bir analizden sonra ortaya çıkabilecek. 19.   Büyük büyük taşlardan hep söz ettik ve bunları yine
 net seçilemeyebiliyor. Aynı kapının narteks   yüzyılda yapılmış ayrıntılı resimler sayesinde daha iyi   bu kitapta, Dr. Serkan Angı en iyi şekilde anlatıyor. Bu
 tarafında, yine yukarıda, girerken görülen   kavranabiliyor.                yüzden konuyu değiştirmek ve o gün için belki de
 mozaik  panelin  hemen  altında,  kapının  metal                            kısmen daha az önemli olabilecek ama bugün en çok
 üst kısmındaki kemerli kompozisyon ve içindeki                              dikkati çeken eserlere değinmeye başlamak doğrusu
 kabartmalı yazılar da aynı şekilde gözle zor   Aslında  bu grup  büyük levhalar  hâlinde  yüzey   olacak.
                  kaplamasında kullanılan taşlardan daha da değerli
                  bir eser dizisini ortaya koyuyor.
                                                                             Çünkü mozaiksiz bir Ayasofya düşünmek çok zor.
 seçilen örnekler olarak yukarıda sunulmuştu.
 Hem kabartmalı porfir panellere benzer
 örnekler hem de yunus figürleri yer seviyesine
 yakın  başka  panellerde  de  karşımıza  çıkıyor,
 onları inceleyerek bunlar hakkında da daha
 fazla fikir sahibi olabiliyoruz.


 İlk  bakışta  yalnızca  şematik  birer  bezeme
 unsuru  gibi  görünen  yunus  figürlerinin
 karşımıza çıktığı sadece iki bölge var: Bir tanesi
 iç mekânda geri doğru  bakarken İmparator
 Kapısı’nın üst kısmında, güney galerisinin en
 ortasındaki locaya doğru uzanan duvar. Diğeri
 ise yapının güney galerisinin doğu kısmı yani
 alt katın saraya doğru yaklaştığı kesim. Burada
 yine saraya doğru bir çıkış olduğu bilinmekte.
 Dolayısıyla bu konumların ikisinin de İmparatora
 özel giriş birimlerine yakın olması nesiller içinde,
 hafızalarda bugüne değin taşınmayan bir
 simgeselliğin var olabileceğini düşündürüyor.  9






                  Ayasofya’da mermerleri damarlarını sergileyecek şekilde dilim dilim kesip, bu damarları birbirine uydurarak kullanmak olarak açıklayabileceğimiz “aynalı,
 Ana neften çıkarken kapı yönüne bakış.  simetrik, müsennâ, skoutlosis” tekniği, çok çeşitli kullanılmış.





 100                                                                                                                       101
   94   95   96   97   98   99   100   101   102   103   104